Dzięki testom na koronawirusa można monitorować rozprzestrzenienie się choroby COVID-19 i podejmować działania mające na celu ograniczenie jego działania. Niektóre z nich określają, czy pacjent przechodzi aktualnie chorobę, czy przebył ją w przeszłości. Rynek oferuje wiele różnych testów, między innymi antygenowe, genetyczne i serologiczne.
Termin wykonania testu jest uzależniony od informacji, jaką dzięki niemu chcemy uzyskać. Celem badania może być wykrycie aktualnego zakażenia lub potwierdzenie przechorowania COVID-19 w przeszłości i określenia, dzięki poziomowi przeciwciał, odporności na koronawirusa. Testy genetyczne RT-PCR i RT-LAMB wykonuje się jak najszybciej po pojawieniu się pierwszych objawów typowych dla choroby COVID-19, to znaczy: kaszel, duszności, gorączka, utrata węchu i smaku. Wykrywają one aktualnie rozwijające się zakażenie koronawirusem. Natomiast test antygenowy wykonuje się na początku zakażenia w przeciągu pięciu lub siedmiu dni od momentu pojawienia się objawów. Jego wykonanie trwa zaledwie kilka minut. W trakcie badania pobiera się wymaz z nosogardzieli w przypadku testu antygenowego i genetycznego oraz krew żylną w przypadku testu na przeciwciała.
Testy genetyczne i antygenowe wymagają specjalnego przygotowania się do ich wykonania z powodu konieczności pobrania wymazu z nosogardzieli. Pacjent powinien być na czczo albo przynajmniej trzy godziny po spożyciu ostatniego posiłku. Przed jego wykonaniem nie wolno myć zębów, ani stosować płynów do płukania jamy ustnej lub tabletek do ssania, ani żuć gumy. Unikać należy również palenia papierosów oraz czyszczenia nosa i zdjąć protezę zębową przed badaniem. Natomiast w przypadku testu na przeciwciała, gdzie materiałem do badań jest krew żylna, trzeba być na czczo.
Testy antygenowe na COVID-19 kosztują już od 60 złotych. Spełniają one kryteria odpowiedniej czułości. Materiałem do badania jest wymaz z nosogardzieli. Wynik uzyskuje się po okresie od 15 do 30 minut od podania próbki, dlatego jest on zdecydowanie szybszym narzędziem niż test molekularny, gdzie wynik jest dopiero po kilku dniach. Są one bardzo dobrą alternatywą dla droższych testów genetycznych. Stosuje się je u pacjentów, którzy wykazują charakterystyczne objawy zakażenia koronawirusem, gdyż wykrywają one antygeny wirusa, czyli struktury wirusa, które organizm ludzki rozpoznaje jako obce. Wykonuje się je maksymalnie po 7 dniach od wystąpienia pierwszych objawów.
Test genetyczny RT-PCR wykrywa w materiale poddanym badaniu materiał genetyczny wirusa. Ze względu na swą niemal stuprocentową skuteczność rekomendowany jest przez Światową Organizację Zdrowia oraz przez GIS. Jego pozytywny wynik świadczy o chorobie i możliwości zarażania innych osób, które miały z nią kontakt. Materiałem do badania jest wymaz z nosogardzieli lub gardła. Wykonuje się je w celu wykrycia zakażenia wirusem SARS-CoV-2 w pierwszym tygodniu od pojawienia się pierwszych objawów. Wynik testu jest dostępny po około 24 godzinach. Jego cena waha się od 450 do 500 złotych.
Testy serologiczne paskowe i kasetkowe przeprowadza się w celu wykrycia obecności antygenów przeciwko wirusowi SARS-CoV-2 powodujących chorobę COVID-19. Można je wykonać w domu, jak i w laboratorium, gdyż czasami wymagają użycia aparatury medycznej. Testy na przeciwciała nie wykrywają obecności koronawirusa lecz antygeny, powstające w organizmie człowieka po kontakcie z SARS-CoV-2. Wykrywa on przeciwciała IgM i IgG. Stężenie przeciwciał w krwi pacjenta pobranej z żyły, jak i palca świadczy o przebyciu zakażenia w przeszłości, jak i o aktualnej infekcji. Test kasetkowy można nabyć już za 70 złotych.
Bez względu na cenę warto poddać się badaniu na obecność koronawirusa ze względu nie tylko na własne zdrowie, ale również osób nam bliskich i otoczenia.